Gorredijk

Terug naar boven

Heringa, Hendrik


Hendrik Heringa

Hendrik Heringa, mede oprichter van het streekmuseum Opsterland en een vooraanstaande persoon in het verenigingsleven van Gorredijk. Heringa dreef in Gorredijk een smederij en was ook als leraar hoefbeslag actief. Daarnaast genoot hij echter grote bekendheid als voorzitter of bestuurslid van tal van verenigingen. Zo bekleede hij onder meer bestuursfuncties binnen de vereniging Plaatselijk Belang, de Winkeliersvereniging en het comité Ra-anana Opsterland. Hij zat in het stichtingsbestuur van het cultureel centrum De Skâns en maakte voor de Partij van de Arbeid enige tijd deel uit van de raad van Opsterland. In 1961 was Heringa een van de oprichters van de Oudheidkamer, het huidige Museum Opsterlân. Binnen het museum was hij niet alleen werkzaam als voorzitter, maar ontpopte hij zich ook als een groot animator. Heringa hield bijzonder intensief bezig met het opbouwen van de verzameling van het museum. Het laatste jaar van zijn leven werd Heringa verpleegd in Hillemastate en Bergum waar hij op 94-jarige leeftijd overleden is. Het echtpaar Heringa had één zoon: Lammert Heringa, die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog als verzetstrijder is omgekomen. Lammert zijn naam is vernoemd in het mede door Hendrik opgerichte fonds; het Lammert Heringafonds.

Op 10 Augustus 1967 bood Hendrik Heringa een geschenk aan namens de burgerij van Gorredijk, aan Abraham Godschalk en diens vrouw Sara. Godschalk was de grondlegger van de vriendschapsrelatie tussen Israël (Ra'anana) en Opsterland. Abraham en Sara werden benoemd tot ereburgers van Gorredijk.

Hieronder een interview uit de Leeuwarder Courant

GORREDIJK - „Hy sit de minsken noch altyd achter de broek. Dan wit hy dat der ergens in ald of nijsgjirrich dinkje yn'e hüs is en dan giet hy der efteroan. Of hy komt hiirre en fertelt üs dat wy üs best dwaan moatte. Hy hat altiten wol wat te fertellen", zegt de heer Foppe de Boer van de Oudheidkamer in Gorredijk. De „hy" waarover hij het heeft is Hendrik Heringa van de Nijewei in Gorredijk, de inmiddels 91-jarige oud-voorzitter van de oudheidkamer, een man die in zijn leven heel wat oude spullen naar „it museum in de Hoofdstraat heeft gesleept. Nog niet eens zo heel lang geleden fietste hij heel Onsterland af op zoek naar „antiek voor de oudheidkamer". „Foaral yn e tiid, dat de lytse boeren, bakkers en sa sanearden. Dy halden der mei op en der ha wy heul wat ark oan oerhalden, aldus Heringa.

Onder de vele spullen die hij van zijn vele tochten meenam waren bijvoorbeeld een ketel uit Lippenhuizen en een „geve stiennen doofpot' uit Jonkersland. „Bliid as in protter wie ik mei dat tsjetteltsje en doet in boer yn Jonkerslan my fertelde dat hy in moaie doofpot hie, doe tocht ik oan in blikken ding as ien fan koper. Mar it wie in stiennen pot. Moai no". Heringa heeft wel eens het verwijt gehad, dat nij wat te fanatiek verzamelde. Soms wilden mensen die eerder afstand hadden gedaan van het een of ander hun spullen weer terug. Dat lukte dan maar zelden. Ook waren er bij, die meenden dat Heringa er zelf zijn voordeel mee deed. „Jo sille thüs wol in moaie samling ha, Heringa", werd er wel gezegd, waarop Heringa dan antwoordde dat men bij hem snel uitgekeken zou zijn. „Vn in pear minuten binne jo wol troch myn samling hinne". „Sjoch", zegt Heringa, „wy diene it foar it museum, no! Oars soene jo de minsken net freegje". Heringa kwam destijds eigenlijk „vanzelf' in het bestuur van de oudheidkamer terecht. Hii was toen al voorzitter van plaatselijk belang en had er heel wat jaren op zitten als bestuurder van, om maar wat te noemen, de winkeliersvereniging, de vereniging van rijwielhouders en de bond van smeden. Heringa was, net als zijn vader eerder, smid: „Doet ik yn'e bun kaam, bin'k begün mei te fjochtsjen foar de frije sneontemiddei. Dat hat in soad muoite koste, om dat der troch te krijen. Mar it moast. As smid hiene jo it altyd drok. Sels sneintemoarns wiene jo oan it wurk". Samen met zijn broer Sjoerd nam hij de zaak van zijn vader over: „Us heit hie doe mear as tüzen güne by de streek sitten. Ik ha noch besocht om it werom te krijen, mar wy ha it mar ófskreaun. Ik soe hast foar de njoggende kear nei ien ta. Mar ik sei tsjin vs heit. wy kinne it mar better litte sa as it is, want as ik der nochris kom, dan kinne der wolris rare dingen gebeure".


„Sjoch, dan kamen de minsken en dan seinen se,' wy ha fiif güne meinaam om óf te beteljen'. Mar dan namen se foar trije ryksdaalders wer mei Jawis. it wie in minne tiid en dan moat soks kinne. Mar doet it letter better waard hat hjirre noait ien west dy't sei, jo knie noch jild Heringa. De earste moat noen komme." Later deed Heringa de smederij van de hand en, zo zegt hij, „doe krige ik ln soad tiid". Tijd die hij stopte in tal van commissies en besturen. In 1960 of daaromtrent werd hij dan ook mede-oprichter en voorzitter van de oudheidkamer. Daarvoor had hij met enkele anderen al eens flink wat „ouds" op de kop getikt, dat jarenlang ergens op een zolder in Gorredijk had gelegen. Maar ook op een leeftijd waarop anderen het voor Bezien houden bleef Heringa actief. Toenhij na de dood van zijn vrouw alleen achter bleef in het verzorgingstehuis „De Miente" in Gorredijk, was nij meestal onderweg op de fiets om spullen voor het museum te verzamelen. Veel dingen in het museum zijn er dankzij hem gekomen. „Ik tink dat ik mear as de helte fan de dingen op'e souder fan it museum der hinne sleept ha", zegt Heringa die graag kwijt wil, dat er in de musea van vandaag te veel ruimte aan te weinig dingen wordt gespendeerd. „Jo krije de nelte net te sjen en der is safolle. Dat fyn ik spitich . Ook wil hij wel kwijt, dat de oudheidkamer eigenlijk gebruik zou moeten kunnen maken van de hele voormalige school die nu wordt gedeeld met de „lepen Doar" (voor sociaal cultureel werk). Volgens Heringa een wat ongelukkige combinatie: ..Ik wol neat ferkeard sizze fan de jongerein fan'e „lepen Doar". Mar"der kin gauwer wat gebeure as dat it allinnich mar museum wie. Der sil mar bran komme, dan is alles fuort en it spul is net te ferfangen". Tijdens een van zijn sneuptochten liep Heringa, zoals hij het zelf zegt, tegen een mooi stukje antiek aan. Zijn tweede vrouw Anna Dijkstra. Zij was 72 en hij was 78 toen ze, bijna dertien jaar geleden alweer, trouwden. „It is dwaasheid", zo zei hij toen, „om te sizzen dat jo it mei 70 jier han ha." De heer en mevrouw Heringa waren het er al gauw over eens, dat gezonde bejaarden niet in een verzorgingstehuis thuishoren. Ze verhuisden daarom naar een duplexwoning aan de Nijewei, niet eens zo ver van waar de heer Heringa werd geboren. „Vn it tehüs binne jojo selsstannigens kwyt. hen", zegt mevrouw Heringa. Zij hebben zich met hulp van bekenden en familie tot nu toe altijd weten te redden. „It waarm iten krije wy fan'e Lijte".


Maar nu hij 91 is en zij bijna 85 wordt het allemaal toch wel moeilijker. „It is wol sa fentannich om nei it tehüs. Wy binne ek wol ynskreaun, mar we binne der noch net oan ta. Wy sjogge der tsjin oan. Hawar foar de winter moat it eins wol wêze. Wy binne dagjesminsken moatte jo begripe", aldus mevrouw Heringa. „Mar wat ik noch heal dwaan kin, doch ik heul". Dat ze inmiddels al weer zon lange tijd bijelkaar zijn zit hem volgens mevrouw Heringa in de regelmaat. ,It geheim fan ald wurde is regel. Net te let op bêd, net te let deróf en goed op'e tiid ite". Deheer en mevrouw Heringa, samen 175 jaar. „It geheim fan ald wurde is regel". Net te let op bêd, net te let der óf en goed op'e tiid itte


Oud-voorzitter Gorredijkster Oudheidkamer (91): „It is dwaasheid om te sizzen dat jo it nei 70 jier han ha" Heringa sit de minsken noch altyd achter de broek


Rouwadvertentie Leeuwarder Courant

Meer foto’sLaatste foto’s