Gorredijk

Terug naar boven

Rijksmonumenten

Twintig Rijksmonumenten van Gorredijk en Kortezwaag.

Wat is een rijksmonument,

Een rijksmonument is een onroerend goed dat om haar cultuurhistorische waarde door de rijksoverheid is aangewezen om te worden beschermd en behouden te blijven. Nederland heeft ongeveer 62.000 rijksmonumenten. Tweederde van de rijksmonumenten zijn woonhuizen. Al deze rijksmonumenten staan in het monumentenregister.

Volgens de Monumentenwet 1988 is de definitie van rijksmonument: Alle vóór tenminste vijftig jaar vervaardigde zaken welke van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun betekenis voor de wetenschap of hun cultuurhistorische waarde.
De plaats Gorredijk (de Gordyk) telt 20 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Brouwerswal 7, Anno 1805 (31840)

Rijksmonument Brouwerswal 7

Pand onder zadeldak tegen klokgevel met gebeeldhouwde aanzetkrullen en bekroning. Onder de aanzetten gedateerd 1805.

    1_Brouwerswal_7.jpg

    Aanzetkrullen gedateerd 1805

     rijksmonument Brouwerswal 7

                 Klokgevel

                                                      

 Brouwerswal_7.png

 Links de Brouwerswal en rechts de Langewal rond 1900. De klokgevel links, thans Rijksmonument was van circa 1930 tot 1998 een kapperzaak van fam. De Vos.
 

Brouwerswal 68, Anno 1744 (31841)

Rijksmonument Brouwerswal 68

Woning onder hoog zadeldak tegen topgevel waarin twee smalle hoge vensters en twee gevelstenen, benevens negen sierankers. Ook op de begane grond twee smalle hoge vensters.

Brouwerswal_68_(2).jpg            Brouwerswal_68_(1).jpg
                                            

 Brouwerswal_68.jpg

De woning aan de Brouwerswal in vroegere jaren. Jaren lang werd het huis bewoond door een bakker. Het werd gebouwd in opdracht van Walter Ubles.
 

 Dwersfeart 11, Anno ? (31842)

 Rijksmonument Dwersfeart 11

Boerderij van het kop-romptype, het voorhuis onderkelderd, boven de inrit van de schuur houten beschieting met sierlijst. Indeling van kelderluiken, vensters en lichtopeningen in de top van het voorhuis origineel. Bouwjaar onbekend.
 

 Hoofdstraat 24, Anno 1745 (31844)

 Rijksmonument Hoofdstraat 24

Pand onder zadeldak tegen klokgevel met gebeeldhouwde aanzetkrullen en deklijsten; in de gezwenkte bekroning wapencartouche.
 

 Hoofdstraat_24.jpg    bekroning wapencartouche 1745
1_Hoofdstraat_24.jpg

Links is nog net een gedeelte van de klokgevel te zien. Het gebouw waar u tegenaan kijkt is de Schansburg.
 

 Hoofdstraat 40, Anno 1826 (31845)

Rijksmonument Hoofdstraat 40               Hoofdstraat_40.jpg 

Pand onder zadeldak tegen klokgevel met gebeeldhouwde aanzetkrullen, lijst en bekroning, waarin de initialen J.F. en J.J. Onder de aanzetkrullen cartouches met anno 1826.

In 1826 werden Jacobus (Klazes) en Joukje Jans eigenaar van Hoofdstraat nr.40. Zij verbouwden het huis en lieten de halsgevel met hun initialen J.F. en J.J. aanbrengen.Jacobus was vervener, koopman en winkelier. Omstreeks 1900 vestigde zich hier de distelateur, likeurstoker en koffiebrander Gerard Pieter Brons. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Wiebertus. In 1985 werd de zaak opgeheven.

 

   Hoofdstraat 40  

 Fokke de Vries, hier achter de toonbank, was tot het eind in dienst bij de firma Gerard Brons. In 1985 werd de zaak opgeheven.

Hoofdstraat 41, Anno 1762 (31843)

 Rijksmonument Hoofdstraat 41      Rijksmonument Hoofdstraat 41

Pand met twee verdiepingen onder zadeldak tegen klokgevel met gebeeldhouwde aanzetkrullen, deklijst en bekroning waarin een passer, driehoek en schietlood zijn voorgesteld. Onder de aanzetkrullen cartouches met Anno 1762. Op de eerste verdieping drie zesruitsvensters; op de tweede en in de top vierruiters.

2_Hoofdstraat_41.jpg1_Hoofdstraat_41.jpg

 3_Hoofdstraat_41.jpg

Foto gemaakt rond 1900 tijdens de schapen en varkensmarkt op woensdag. Rechts van de Koornbeurs staat het tegenwoordige Rijksmonument.
 

 Hoofdstraat 42, Anno ? (31846)

 Rijksmonument Hoofdstraat 42      Hoofdstraat_42_(2).jpg

 Pand met zadeldak tegen halsgevel met rijk gebeeldhouwde klauwstukken en bekroning in de Friese Lodewijk XIV-stijl. Lambrequins onder de klauwstukken en het topvenster. In de top twee sierankers; op de verdieping en in de top zesruitsvensters. 

 Hoofdstraat_42_(1).jpg In de top twee sierankers.

Hoofdstraat_42.png

De Noord-Oost Dubbelestraat omstreeks 1900 ( nu Hoofdstraat) met aan de linker- kant de rijkversierde klokgevel. Helaas is niet bekend door wie en wanneer de gevel geplaatst is.

Hoofdstraat 59, Anno 1887 (513184)

 Rijksmonument Hoofdstraat 59

De stijl waarin het pand is gebouwd is een mengsel van "postkantoor-" en "station-stijl", waarbij in de gemetselde decoratie gebruik is gemaakt van Vernieuwingsstijl-elementen.
 

  

Rijksmonument Hoofdstraat 59De eerste steen gelegd door S.G. Zwart Wethouder der Gemeente Opsterland 1 september 1887.
 

 Hoofdstraat_59.png

Foto gemaakt rond 1900. De Openbare Lagere School werd in 1887 gebouwd.
 

 Hoofdstraat 74, Anno mogelijk eind 18e eeuw (31847)

 Rijksmonument Hoofdstraat 74

Vijf traveeën breed pand met verdieping onder schilddak met twee hoekschoorstenen waarop borden. Forse kroonlijst boven de vijf venstertraveeën brede gevel.

Hoofdstraat 74

Hoofdstraat 74

Hoofdstraat 74

      De Nutspaarbank.

  

Kerkewal 9, Anno ? (31848)

 Rijksmonument Kerkewal 9

De Nederlands Hervormde kerk. Rijksmonument wegens zes herdenkings- en wapenstenen in de gevel; en wegens inventaris, bestaande uit 17e eeuwse preekstoel met achterschot en klankbord. In september 1985 is de kerk afgebroken.

 Rijksmonument Kerkewal 9

De plek waar eerst de Nederlands Hervormde kerk heeft gestaan. Aan de muren is te zien waar de kerk ooit heeft gestaan.

 Kerkewal 9

 Eerste steen gelegd in het metselwerk op 24 mei 1683.

Kerkewal 9 

 Boven de deuren zijn de herdenkings en wapenstenen nog goed te zien.

Kerkewal 9         Kerkewal 9             Kerkewal 9
Kerkewal 9               Kerkewal 9        Kerkewal 9

Herdenkings en wapenstenen die in de muren van de kerk hebben gezeten.

Kerkewal 9         Kerkewal 9
 Kerkewal 9
 Vanaf de Kerkewal kon je door de steeg (Kerkepad) naar de Nederlands Hervormde kerk.

  Kerkewal 9

De Nederlands Hervormde kerk aan de Kerkewal. Helaas in 1985 afgebroken wegens ernstig achterstallig onderhoud waardoor restaureren van de kerk geen optie meer was.

 Kerkewal 11, Anno 1776 (31849)

Rijksmonument Kerkewal 11          

         

Rijksmonument Kerkewal 11

Pand onder zadeldak tegen klokgevel onder de aanzetkrullen gedateerd 1776. In de top zesruitsvensters. Kerkewal 11

 Kerkewal 14, Anno ? (laat 18e eeuws) (31850)

 Rijksmonument Kerkewal 14

Pand onder zadeldak evenwijdig aan de straat tussen topgevels waarin sierankers en halve kruiskozijn. Kroonlijst met blokjes, twee zesruitsvensters.

Rijksmonument Kerkewal 14

 Rijksmonument Kerkewal 14     In de muur zijn de initialen FSC en 1833 geplaatst. 

 Kerkewal 14

Kerkewal 14 voor de verbouwing.

Langewal 52, Anno 1893 (31851)


Rijksmonument Langewal 52

Diep pand met volledige verdieping onder zadeldak met voor- en achterschild. In voor- en zijgevel hoge zesruitsvensters. Dit pand behoorde bij de Synagoge (die rechts van de woning gestaan heeft) als woning voor de leraar.

Langewal 52

 
 

 De Leijen 29, Anno 1797-1896 (31852)

 Rijksmonument de Leijen 29

Hervormde Kerk met omheind kerkhof. Blijkens jaartal op de westgevel in 1797 opgetrokken. Eenvoudig kerkgebouw met dakruiter en portaal uit 1896. In de kerk staat een eenvoudige 17e eeuwse preekstoelkuip.

Rijksmonument de Leijen 29

de_Leijen_29_(1).jpg 

Foto genomen vanaf de Leijen.    

 de_Leijen_29_(3).jpg


 

 de_Leijen_29_(2).jpg

 De Nederlands Hervormde kerk nog zonder toren.  In 1897 werd er een torenspits op gebouwd.

 Molenwal 3, Anno 1756 (31853)

 Rijksmonument Molenwal 3

Fors pand met verdieping en twee zolders onder diep zadeldak tegen puntgevel. Aan de voet van de gevelpunt aanzetkrullen en jaartal cartouches 1756, in de top een gevelsteen, waarschijnlijk beide opnieuw toegepast. Op de verdieping en de zolders kozijnen met vierruitsvensters.

 Molenwal 3   Rijksmonument Molenwal 3

 Molenwal 3

 
 

 Hegedyk 20A, Anno 1926 (513155)

 Rijksmonument Hegedyk 20A toegangshek

 Toegangshek tot de begraafplaats (513157) 

De algemene BEGRAAFPLAATS werd aangelegd in 1926 naar een plan van aanleg van de gemeente- architect C. van Wamel uit 1925. De aanleg van de Gemeentelijke begraafplaats en trap uit 1926 en 1942/46 is van algemeen cultuur- historische en landschappelijke waarde.

Rijksmonument Hegedyk 20A Baarhuisje (voorzijde)  
 Baarhuisje (513156)  

 rijksmonumenten Hegedyk 20A

 Hoofdstraat 59, Anno 1887-1888 (513184)

 rijksmonumenten Hoofdstraat 59

De stijl waarin het pand is gebouwd is een mengsel van "postkantoor-" en "station-stijl", waarbij in de gemetselde decoratie gebruik is gemaakt van Vernieuwingsstijl-elementen.

Rijksmonument Hoofdstraat 59

Hoofdstraat_59.png
Foto gemaakt rond 1900. De Openbare Lagere School werd in 1887 gebouwd.

 Hegedyk 7, Anno 1917-1918 (513185)

 
Rijksmonument Hegedyk 7

Het woonhuis is ontworpen in opdracht van de handelaar N.Zwart en werd gerealiseerd in 1917/1918.
In de volksmond kreeg het woonhuis de bijnaam 'pleevilla' doordat in het woonhuis voor de eerste maal te Gorredijk een inpandig watercloset werd aangebracht.

Rijksmonument Hegedyk 7

 Stationsweg 35, Anno 1895 (513186)

 Rijksmonument Stationsweg 35

De KAZERNE van de Koninklijke Marechaussee, thans dubbel woonhuis, werd in 1895 gebouwd in traditionele baksteenarchitectuur met elementen van de Chaletstijl en de Neo-Renaissancestijl wegens overplaatsing van de KM-brigade vanuit Beetsterzwaag.
 

 Rijksmonument Stationsweg 35

 1_Stationsweg_35.jpg

De Marechaussee kazerne in Gorredijk werd gebouwd in 1895 vanwege de sociale onrust aan het eind van de vorige eeuw in de veenontginningsgebieden. Ook de tramrails is op deze foto goed te zien.

 

Afbeeldingen bij deze pagina

  • Cultureel Erfgoed

Meer foto’sLaatste foto’s